Muziek Maken Voor Geld #02

In het vorige artikel ben ik wat algemeen ingegaan op de kosten van een project en daarom je tarief vaststellen. Dit ging ook voornamelijk over package deals in grote projecten voor wanneer je daar mee te maken krijgt. Nu wil ik wat meer focus leggen op low budget en kleinere projecten. Ook hier kun je afspraken maken, ook al maak je het project met vrienden of bekenden.

Als beginnend componist krijg je te maken met verschillende soorten projecten:

No-budget

Low-budget

Budget (marktconform)

No-budget zou je in twee categorieën kunnen indelen: korte films die jonge filmmakers maken om ervaring en naamsbekendheid op te doen en portfolio projecten voor startende kleine bedrijven die video’s voor niks maken om hun talenten te kunnen laten zien voor potentiële klanten. Dit zijn investeringen die je kunt doen om een samenwerking op te bouwen voor de toekomst wanneer er wél geld is. Dit heet in mooi Latijn Pro Deo (voor God, ofwel: voor niets. Ook wel Pro Bono). Desondanks is het niet verkeerd om in situaties van veel werk een symbolisch bedrag te vragen. Je help iemand immers ook met zijn of haar project. Dit heet in mooi Latijn Quid Pro Quo (iets voor iets). Zijn er kosten die gemaakt worden of kun je met een beetje geld iets extra’s aanbieden als een live-opname? Het is namelijk belangrijk dat de deal helder is; een transactie is beter dan alleen een overhandiging. Als je goede vrienden bent is dit wellicht minder van toepassing, maar bij een eerste samenwerking is het goed dat ze snappen dat jouw werk en tijd waarde heeft.

Low-budget is een erg grijs gebied. Low is namelijk erg relatief. Zoals gezegd in het vorige artikel is de basisprijs voor een professioneel componist €300,- per dag. Daar onder kom je in het low-budget segment en moet je bij jezelf te rade gaan of je dit wel wilt doen en niet alleen ten aanzien van jezelf, maar ook ten aanzien van de industrie (daar kom ik zo op terug). Er bestaat niet zoiets als iets voor niets doen. Tegenover jouw werk/tijd staat een bepaalde waarde, als daar niets voor terug krijgt betekend dit dat je die waarde zelf in het project investeert. Een paar punten waar je op moet letten: weet je zeker dat het een low-budget project is, of is het budget op en kunnen ze jouw niet meer (zoveel) betalen? Dat is niet de bedoeling! Hoeveel heeft de cameraman per dag gekregen? Dan nog een vuistregel: Als er aan het project wordt verdient, verdien jij ook! Soms komt het voor dat iedereen betaald krijgt, maar er voor muziek geen geld meer over is. Dan heeft iemand (waarschijnlijk de producent) een fout gemaakt en mag hij dat oplossen, niet jij.

Budget. Niets aan de hand zou je zeggen. Niet helemaal waar, want net zoals bij low-budget waar jij minder krijgt omdat ze door het geld zijn kan dat ook bij budget gebeuren. Het is niet de bedoeling dat de muziek industrie het imago krijgt van afsluitpost waar je op kunt bezuinigen. Daarom is het belangrijk zo vroeg mogelijk bij een project betrokken te zijn en prijzen af te spreken. Het zal niet de eerste keer zijn dat tijdens de montage ‘ontdekt’ wordt dat ze (originele) muziek nodig hebben.

De industrie

Wat er veel gebeurt, met name bij startende componisten, maar ook bij componisten met een langere looptijd, is dat er makkelijk ja wordt gezegd tegen minder of gewoon te weinig geld. Dat is niet alleen van invloed op jouw eigen salaris, maar op dat van elke componist. Het geeft namelijk de indruk dat het voor minder kan en dat jouw werk dus eigenlijk niet zoveel waard is als dat van bijvoorbeeld de cameraman of editor. Zij zijn namelijk een stuk stelliger op betaling.

Omdat ons werk schaarser is (omdat ook vaak stock music wordt gebruikt en niet overal muziek voor nodig is) en er daardoor veel competitie is betekend niet dat we zo makkelijk op de prijs moeten gaan concurreren. Het waardeoordeel van onze dienst gaat daarmee naar beneden en hiermee maak je het voor jezelf in de toekomst ook lastig.

Wat je kunt doen

Wanneer iemand jou werk aanbiedt kunnen er twee dingen gebeuren: of ze zeggen ‘sorry, we hebben maar €€€, wil je het hiervoor doen?’ of ‘dit hebben we nodig, hoeveel kost dat?’ In het eerste geval kun je zeggen hoeveel je normaal gesproken voor dit project zou vragen en waarom er niet genoeg budget is. Zij hebben het project namelijk ook aangenomen en tegen de klant gezegd dat het kon voor dit bedrag. Wisten ze al dat het eigenlijk niet kon en gingen ze op zoek naar iemand die ze kunnen onderbetalen of is de situatie tijdens het project veranderd en zitten ze nu in de problemen? Waarom moet jij daar voor opdraaien en kunnen ze niet voor hun eigen problemen extra betalen? Jij hebt op dit moment nog geen fout gemaakt. Vraag hiernaar. Als je het uiteindelijk voor minder doet, zet dan met grote letters KORTING op de factuur. Op die manier zien ze nogmaals dat je ze een gunst hebt gedaan en dat dit niet zomaar gaat. Anders refereren ze de volgende keer weer naar die klus en zeggen ze: ‘de vorige keer kon het toch ook voor €250,-?’ En met dat verhaal gaan ze alle componisten af en komen ze uiteindelijk ook bij mij… Thanks!

Het tweede scenario (hoeveel kost het?) schept de verwachting dat er genoeg budget is. Gezien zij zelf ook een bedrijf hebben moeten ze op de hoogte zijn van wat een dag arbeid kost en wat componisten vragen, het zal dus geen verassing moeten zijn dat jij €300,- per dag vraagt. Als dit opeens teveel is is dat raar. Als het project namelijk low-budget is moeten ze dat meteen aangeven. Wat verwachten ze anders? Dat jij het toevallig meteen voor low-budget wil doen? Dat is niet logisch: red flag. Terug naar stap één: waarom is er niet genoeg geld? Als ze daar mysterieus over doen: red flag. Die gasten moeten doorkrijgen dat wij net zo goed business zijn. Wij zijn niet een stel hobbyisten die het allemaal zo leuk vinden en daarom alles voor minder kunnen doen. Wij hebben hier lang voor geleerd en hard voor gewerkt. Nu is het tijd om hier geld mee te verdienen! Mocht je het gevoel hebben dat er mogelijk meer geld in het project zit en jij (ook al krijg je jouw €300,- per dag) minder krijgt dan de rest kun je altijd aangeven dat dit jouw basis dagprijs is en mocht het project van grotere omvang zijn jij conform betaald wordt.

Bedankt voor het lezen,

Karl Heortweard

Interessant? Lees verder in het boek ‘You Shoot, I Score!